Asscher wil af van taboe rond werkstress

Minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) wil snel een radicale cultuurverandering bij bedrijven om werkstress bespreekbaar te maken. Dat zei hij maandag na afloop van een bijeenkomst in Amsterdam met een groep werkgevers over werkstress. “Dit is een groot maatschappelijk probleem”, aldus de minister.

“Uit cijfers blijkt dat stress het grootste bedrijfsrisico is, maar het is vaak niet cool of macho om er over te praten.” In een speciale stressweek begin november wil hij dat binnen alle organisaties het taboe van het onderwerp gaat. “Na de check je werkstress-week zal er een golf van ontspanning door het land gaan”, stelt Asscher met een knipoog tegen NU.nl.

Hij wil dat bedrijven en andere organisaties elkaar gaan vertellen hoe zij voorkomen dat de stress op de werkvloer ongezonde vormen aanneemt. Ook moeten er op de werkvloer zelf discussies op gang komen over de vraag hoe met het probleem moet worden omgegaan. “In een jachtige wereld willen en moeten we hard werken, maar dan moeten werkgevers mensen niet alleen maar zien als werknemer”, stelt hij.

Bij de bijeenkomst in Amsterdam bleek dat elke organisatie weer een andere werkwijze vereist om werkstress te voorkomen. Zo worden bij Google de werknemers grotendeels vrijgelaten om hun eigen functie in te vullen. Bij docenten in het onderwijs is er juist meer behoefte aan inkadering van de functie. Andere organisaties hadden hun HR-afdelingen en managementlagen grotendeels opgedoekt en lieten werknemers elkaar in zoveel mogelijk informele setting beoordelen. Geen functioneringsgesprekken meer, maar een bakje koffie waarbij de vraag wordt gesteld: “Hoe gaat het met je?”.
Eén van de aanwezige werkgevers liet zijn medewerkers zelfs zo vrij dat ze prima twee dagen in een week weg mochten blijven, als hun productiviteit er maar niet onder leed.Asscher wil dat al deze verschillende organisaties in de werkstressweek hun ervaringen gaan delen.

Minister Asscher, is stress op het werk niet iets van alle tijden?
“Misschien wel, maar we zien het de laatste jaren opkomen. Het heeft te maken met het drukke leven. Mensen hebben het gevoel dat ze er voor hun kinderen moeten zijn, maar ook hun zieke moeder moeten verzorgen en heel hard werken. Dat maakt mensen soms echt ziek. En het werk gaat altijd maar door. Het houdt niet op als je naar huis gaat nu iedereen een mobiele telefoon heeft.”

Het kabinet zorgt er zelf voor dat mensen meer verantwoordelijkheid krijgen over zorgtaken. Moet u dan niet wat meer doen dan een dialoog starten?
“Dat doen we. Mensen krijgen onder meer straks ruimere mogelijkheden om verlof te vragen om voor hun naasten te zorgen. Die wet komt eraan. Daarnaast sturen we de arbeidsinspectie af op bedrijven waar het echt misgaat. En ik moet natuurlijk zelf het goede voorbeeld geven.”

U gaat weleens sporten op het ministerie. Waarom krijgen werknemers geen wettelijk recht om bijvoorbeeld een keer per week in de baas zijn tijd te sporten?
“Je moet niet denken dat de stress meteen beter wordt bij Heineken of Hoogovens als alle rechten worden vastgelegd in wetten en regels. Die moet je beperken tot de basale spelregels. Dat je verlof krijgt als er een kind komt bijvoorbeeld.”

“Het gaat er om dat werkgever en werknemer het als een gezamenlijk belang zien om stress aan te pakken. Het verandert pas echt als het gesprek wordt aangegaan over de vraag: hoe doe je met plezier je werk? En hoe kun je het gezond doen?Willen wij als Nederland onze concurrentiepositie, onze welvaart behouden, dan staan we voor keuzes. Of we moeten tegen lage lonen achttien uur per dag werken en zo de concurrentie aangaan met de Chinezen, of we kunnen slimmer zijn en meer waarde toevoegen. Maar dan moeten mensen zich wel gewaardeerd en erkend worden. Daar is dit een element in.”

De mobiel en pc kunnen uitgeschakeld worden, wordt weleens gezegd, maar er zijn er maar weinig die dat in de avonduren en in het weekend doen. 
“Ik heb ook een baan die niet in de 36,75 uur per week past die in mijn contract staat. Dat gevoel herken ik wel. Ik kan me voorstellen dat dat voor veel mensen stress geeft. Ik ben wel in de bevoorrechte positie dat er mensen zijn die mij veel werk uit handen nemen. Ik kan het daarom goed onder controle houden.”

Heeft u weleens een weekend lang geen telefoon aan?
“Nee, maar dat kan ook echt niet in mijn functie.”

Maar is dat niet dan het probleem? Zo zullen er wel meer mensen zijn die het wel willen, maar waarbij het gewoon niet kan.
“Dat ik dat heb wil niet zeggen dat mensen mij de hele dag bellen. Als het niet uitkomt laat ik dat echt wel weten. Dat ik bereikbaar moet zijn hoort nu eenmaal bij mijn baan. Mentaal kan ik mijn telefoon uitzetten, maar hij blijft het wel doen.”

Bron: NU.nl/Lucas Benschop